Kasboek
Bij een kasboek zul je aan cijfers denken, niet aan letters. Toch staat er in kasboekjes vaak ook veel tekst. Uitgevers drukken, behalve tabellen voor inkomsten en uitgaven, over teksten af waarin ze je zeggen hoe je je (financiële) leven in kunt richten met hulp van het kasboek. In gebruikte kasboekjes vind je vaak veel handgeschreven teksten van mensen die het kasboekje als een half dagboek gebruikt hebben. Een kasboekje gaat dus vaak over het leven zelf.
Voor je begint: wil je eerst weten hoe het genre ‘kasboek’ werkt, kijk dan op deze site van het NIBUD. Wil je een voorbeeld van een kasboek met tekst leren kennen, kijk dan naar dit kasboekje van de PTT (de voorloper van KPN).
Sommige uitgevers geven voorin een kasboek instructies over hoe met geld om te gaan. Doorloop de volgende stappen om zelf zo’n instructietekst te schrijven:
- stel je voor dat je een uitgever/schrijver bent die het kasboekje speciaal interessant en bruikbaar wil maken voor een bepaalde groep kopers (bijvoorbeeld: kinderen);
- schrijf voor die doelgroep kort op (in maximaal 200 woorden) waarom de kopers een kasboekje moeten gebruiken. Het gaat er dus niet om hoe ze hun uitgaven en inkomsten precies op moeten schrijven. Maar waarom het bijhouden van een kasboek goed voor ze zou zijn.
- denk goed na over jouw rol als uitgever/schrijver. Bijvoorbeeld: schrijf je als een strenge opa die wil dat zijn kleinkinderen leren hun geld aan goede dingen te besteden? Of schrijf je als iemand die eerst zelf slecht met geld kon omgaan, maar het nu geleerd heeft door een kasboek te gebruiken? Zorg dat die rol past bij de groep kopers die je voor ogen hebt.
Lees hier een aantal fragmenten uit Goodwill – kasboekje voor de huisvrouw uit 1961 en het Tabellarisch Kas-Bank-Giroboek voor veehoudersbedrijven uit 1959-1960. Let bij het lezen op de volgende dingen:
- welke rol heeft de uitgever/schrijver aangenomen?
- wat wordt er door de schrijver allemaal opgehangen aan ‘het bijhouden van een kasboek’? Wat zou het kasboek voor huisvrouwen of veehouders moeten of kunnen doen?
- en is hier sprake van ‘moeten’ of ‘kunnen’, zijn dit tips of bevelen?
Herschrijf nu je instructietekst uit schrijfopdracht 1 waarbij je probeert door je rol nog beter over te brengen waarom je vindt dat kopers het kasboek goed kunnen gebruiken.
Je kunt je eindproduct beoordelen met deze matrix.
Meer lezen?
- Gen-magazine, 2018, themanummer over kasboekjes
- https://hetkasboekjevannederland.nl/.
- Stéphan Lam, zijn blog.
