Schrijfakademie.nl

Begin waar je wilt, en leer je gedachten in woorden uit te drukken

Veel mensen vinden zichzelf niet meteen creatief. Dat is totaal onterecht, want iedereen speelt de hele dag met taal. Als je beter wilt worden, moet je deze creativiteit trainen. Een idee verzinnen, vertellen, verbeelden, volhouden, je eigen nieuwsgierigheid opwekken: in dit domein oefen je deze vaardigheden.

Niet alles wat er gebeurt maakt op iedereen dezelfde indruk. Zeventien miljoen Nederlanders beleven een wedstrijd van het Nederlands Elftal niet allemaal hetzelfde. In dit domein oefen je onder woorden te brengen welke indruk gebeurtenissen op jou maken.

Een mop, een gedicht, een sprookje, een krantenbericht, een roman, een handleiding of een rap: allemaal tekstsoorten (genres) die je een vorm geven waarin je als schrijver je gedachten kwijt kunt. In dit domein kun je oefenen met verschillende genres, en leert zo de vorm van elk genre kennen en gebruiken.

Alle mensen hebben gevoelens. Dat kunnen sterke emoties zijn, zoals verliefdheid of woede. Maar ook minder sterke: lichte verveling als je op de bus zit te wachten, of een beetje schaamte als je vrienden je ouders voor het eerst ontmoeten. In dit domein oefen je hoe je het beste uitdrukt welke gevoelens jij hebt.

Een boek bestaat uit taal, een gesprek ook. Spelling en grammatica zijn belangrijk bijt aal, maar er is meer: mooie zinnen maken, spannende woorden kiezen. In dit domein onderzoek je wat taal is, en wat je ermee kan als schrijver.

Je leven bestaat uit alledaagse gebeurtenissen, maar je krijgt ook te maken met Grote Thema’s: liefde, ziekte, dood, (on-)rechtvaardigheid, vriendschap, de klimaatcrisis, racisme, privacy, werkgelegenheid. In dit domein leer je grote thema’s kennen, om er vervolgens over te kunnen schrijven.

  • Schrijven met je neus

    Voor geuren zijn er bijna geen woorden in onze taal. Als je zou moeten beschrijven hoe de gordijnen van je kamer ruiken, wat het verschil in geur is tussen een krant en een tijdschrift, of wat precieze verschil is tussen twee edities van dezelfde parfumlijn, kom je woorden tekort. Er zijn wel woorden voor geuren,…

    Lees meer

    Genderneutraal schrijven

    Mensen vinden het vaak fijn of logisch om in tegenstellingen te denken: arm-rijk, dichtbij-ver, klein-groot, enzovoort enzovoort. Taal maakt dat we die tegenstellingen kunnen benoemen. We hebben een woord als ‘klein’ omdat we de tegenstelling tussen ‘klein’ en ‘groot’ willen uitdrukken. Zo begrijpen we de wereld met elkaar, door te denken en praten in tegenstellingen….

    Lees meer

    Het oordeel van de schrijver

    Omdat taal iets van mensen is, zit er altijd iets menselijks, iets persoonlijks en heel vaak iets oordelends in taal. Taal die heel bewust gemaakt is om zoveel mogelijk oordelen te vermijden, klinkt meteen heel ingewikkeld. Kijk maar naar taal die voor wetten wordt gebruikt (juridische taal). Daarin probeert men oordelen te vermijden en alleen…

    Lees meer

    Lofzang

    Geen schrijver ter wereld die elke dag een lofzang schrijft. De lofzang is een bijzonder soort tekst die je schrijft als iemand iets heel bijzonders heeft gedaan. De Grieken schreven bijvoorbeeld een lofzang voor de winnaar van de Griekse spelen (de voorloper van de Olympische Spelen). Je kan met een lofzang dus iemand bijzonder maken,…

    Lees meer

    Antropomorfisme

    Als schrijver kun je dingen die niet menselijk zijn, beschrijven alsof het wél mensen zijn. Een pilletje dat jou knock-out slaat, een stoel die jou omarmt, een zee die brult of grassprieten die kietelen: dingen gaan op mensen lijken als je zo schrijft. Handig, want het lijkt dan alsof niet alleen mensen, maar ook dingen…

    Lees meer

    Achtergrondverhaal

    In het gewone leven praten mensen vaak met elkaar zonder dat ze veel bijzonders te zeggen hebben. Ze gebruiken meestal geen ingewikkelde of fantasievolle woorden, en wisselen voornamelijk wat alledaagse emoties of informatie uit. Luister maar eens om je heen in de supermarkt, in de bus of op het schoolplein. Als je zo’n gesprek letterlijk…

    Lees meer

    Hot take

    Een hot take is een mening die je geeft over een nieuwtje, met het doel een debat over dat nieuwtje te starten. Take betekent in het Engels onder andere ‘mening’ [=opinie]. Het is een hot take omdat je je mening heel snel na het bekend worden van het nieuwtje geeft (‘heet van de naald’), maar…

    Lees meer

    Exacte taal

    Meestal gebruik je taal om zo precies mogelijk te zeggen wat je bedoelt. Je probeert exact [=nauwkeurig, precies] te zijn. Maar dat is niet gemakkelijk met taal. Woorden kunnen meer dan één betekenis hebben, bijvoorbeeld, en daardoor begrijpt iemand anders lang niet altijd wat jij bedoelt. En  mensen kunnen ook heel anders naar dingen kijken,…

    Lees meer

    Signalement van robot of mens

    Het woord “robot” werd in 1920 bedacht door de Tsjechische schrijver Karel Čapek. In zijn toneelstuk R.U.R. (een afkorting voor: Rossums Universele Robots) voert hij robots op. Die zijn eruit als een soort menselijk slaven die al het zware werk doen. Maar als de wetenschappers de robots upgraden, en meer menselijke eigenschappen geven, gaat het…

    Lees meer

    Diagnose

    Een diagnose is een beoordeling door een dokter van een zieke patiënt, om vast te stellen welke ziekte de patiënt heeft. Om een diagnose te geven, vraagt een dokter een zieke van alles. De antwoorden geven aan in welke richting de dokter de ziekte moet zoeken. Een dokter kan dingen gaan meten en bekijken om…

    Lees meer