Bio
Een bio is een korte tekst met de belangrijkste informatie over een persoon. Wat ‘belangrijkste informatie’ is, hangt af van het doel van de bio. Wil je bijvoorbeeld vooral iets zeggen over iemands opleiding, of karakter, of daden? Je kiest als schrijver van een bio wat je vertelt over degene die je beschrijft. En laat wat je schrijft afhangen van het publiek waarvoor je schrijft.
Voor je begint met schrijven:
- Wil je eerst meer weten over het genre ‘bio(grafie)’, kijk dan in het Algemeen Letterkundig Lexicon.
- Wil je wat voorbeelden zien voor je begint met schrijven, kijk dan hier.
Je gaat twee korte biografieën van iemand schrijven die je (goed) kent. Je schrijft er twee om te zien hoe je over dezelfde persoon op twee totaal verschillende manieren kunt vertellen, bijvoorbeeld:
- “Mijn moeder had nog acht oudere broers en zussen. Dat verklaart voor mij volledig waarom ze het beroep heeft dat ze heeft. Ze is namelijk … “
- “Mijn moeders moeder was joods. Aan haar dankt ze haar voornaam. Haar vader kwam uit katholiek Limburg, waar ze ook opgroeide. Dat ze joodse familie had, werd mij pas duidelijk toen ze ….”
Maak je biografieën in twee stappen:
- kies de persoon uit over wie je een korte bio wilt schrijven (maximaal 5 regels). Aan het eind van deze oefening leg je wat je schreef aan die persoon voor, dus kies iemand uit je omgeving met wie je zoiets kan doen;
- bedenk wat je van die persoon wilt vertellen, en welke informatie je nodig hebt om dat goed te doen. Zoek eenvoudige dingen zelf op: geboorteplaats- en datum, en andere feiten. Vraag dan eventueel die persoon zelf naar de minder eenvoudige dingen: karaktereigenschappen, vriendschappen, herinneringen etc…
Lees drie voorbeelden van bio’s van Greta Thunberg, en kijk:
- Wordt in iedere tekst dezelfde informatie gegeven?
- Waarom wel of niet, wat heeft dat mogelijk te maken met het medium en het doel van de bio’s?
Kun je de bio’s die je al maakte, nog verbeteren?
- Wat leerde je van de voorbeelden uit de vorige stap, de bio’s van Greta Thunberg?
- Laat de biografieën lezen aan degene over wie je ze schreef. Kun je zijn/haar reactie verwerken?
- Heb je bij het schrijven goed rekening gehouden met je publiek? Is je bio alleen bedoeld voor degene over wie de bio gaat, of wil je meer lezers, en hoe heb je daarmee rekening gehouden?
Deze oefening kwam tot stand met Biografie instituut.
Meer weten?
- de Schrijfvis over biografieën
- Hans Renders, De zeven hoofdzonden van de biografie. Amsterdam 2008.
- Hans Renders en Nigel Hamilton, Het ABC van de biografie. Amsterdam 2018.
